ถวายสังฆทาน

สังฆทาน คืออะไร สังฆทาน เป็นศัพท์ในพระสูตร เป็นชื่อเรียกการถวายทานแก่พระสงฆ์อย่างหนึ่ง ที่พระพุทธเจ้าตรัสไว้ว่ามีอานิสงส์มาก โดยสังฆทานแยกออกเป็น 2 คำ คือคำว่า ”สังฆะ” และ ”ทาน” สังฆะ หมายถึง หมู่แห่งภิกษุตั้งแต่ 2 รูปขึ้นไป และ ทาน หมายถึง การให้ การแบ่งปัน การจ่ายแจกวัตถุสิ่งของหรือปัจจัยสี่ด้วยเจตนาอันบริสุทธิ์

สังฆทาน คือ การถวายสิ่งของแก่หมู่พระภิกษุสงฆ์ เป็นการถวายกลาง ๆ ไม่จำเพาะเจาะจงภิกษุรูปใดรูปหนึ่ง เมื่อถวายให้แล้วก็ถือว่าพระภิกษุสงฆ์ทุกรูปมีสิทธิ์ใช้สอยสิ่งของเหล่านั้นตามสะดวก อาจจะมีเพียงตัวแทนสงฆ์เพียงรูปเดียวมารับประเคน ก็ถือว่าเป็นสังฆทานเหมือนกัน

 

การถวายสังฆทานนั้นสามารถกระทำเวลาไหนก็ได้ ไม่เลือกเวลา อย่างไรก็ตามก็ควรดูตามความเหมาะสมด้วย อาทิเช่น หากนำของกินของขบเคี้ยวไปถวาย หากต้องการให้พระฉันเลยในวันนั้น ก็ควรไปก่อนเวลาฉัน ไม่ว่าจะเป็นเช้าหรือเพล แต่หากนำอาหารที่สามารถเก็บไว้ได้ จะไปหลังเที่ยงวันก็ได้ไม่เป็นไร โดยขึ้นอยู่กับความสะดวกของผู้ที่ทำบุญ สามารถทำไกลหรือใกล้บ้านก็ได้

 

ชุดสินค้าสังฆทาน กับ “บุญแอดโฮม”

เตรียมของถวายสังฆทานอะไรดี

ควรถวายปัจจัย 4 ของพระสงฆ์ ที่เรียกว่า “จตุปัจจัย” ได้แก่

  • 1. บิณฑบาต
  • 2. เสนาสนะ
  • 3. จีวร
  • 4. คิลานเภสัช

สิ่งของที่มีความจำเป็นต่อภิกษุ สามเณรมาก ควรมีบรรจุอยู่ในชุดสังฆทานที่จะนำไปถวายมีดังต่อไปนี้

  • เครื่องเขียนและอุปกรณ์การเรียน เนื่องจากมีภิกษุ สามเณรบางรูปที่ยังศึกษาเล่าเรียนอยู่ จึงทำเป็นต้องใช้สิ่งของเหล่านี้
  • มีดโกน ควรเลือกมีดโกนหนวดที่มีคุณภาพ โกนได้สะอาดเกลี้ยงเกลา เพื่อความสะดวกและปลอดภัยของภิกษุ สามเณรเวลาปลงผม
  • ผ้าไตรจีวร
  • หนังสือธรรมะ หรือหนังสือให้ความรู้อื่น ๆ
  • รองเท้า
  • ยารักษาโรค ควรเป็นยาสามัญประจำบ้านที่ใช้บ่อยในชีวิตประจำวัน
  • ผ้าขนหนู ควรเลือกผืนที่ไม่มีลวดลายฉูดฉาด สามารถเลือกสีอื่น ๆ นอกจากสีเหลืองได้
  • เครื่องใช้ไฟฟ้าและอุปกรณ์คอมพิวเตอร์ เพื่อใช้ในการศึกษาและเผยแผ่พระพุทธศาสนา
  • ผลิตภัณฑ์และชุดอุปกรณ์ทำความสะอาด แชมพูสระผม เนื่องจากพระสงฆ์ต้องใช้ในการชำระล้างศีรษะก่อนการปลงผม

ถวายสังฆทานตามวันเกิด

คนเกิดวันอาทิตย์ : ให้เน้นจัดของที่เกี่ยวข้องกับแสงสว่างไปถวาย เช่น หลอดไฟ ไฟฉาย ไม้ขีดไฟ โคมไฟ ธูปเทียน เป็นต้นแม้ว่าจะถวายอย่างอื่นร่วมด้วยก็ได้ แต่หลัก ๆ ต้องเป็นอุปกรณ์ส่องสว่าง

คนเกิดวันจันทร์ : ขอให้เน้นถวายของที่เป็นของคู่ เช่น รองเท้าแตะ หลอดไฟคู่ ถุงเท้า ถุงมือ เชิงเทียนคู่ แจกันคู่ ช้อนส้อม ตะเกียบคู่ หรือถวายน้ำ เช่น การถวายน้ำดื่ม น้ำส้ม น้ำผลไม้ น้ำอัดลม เป็นต้น

คนเกิดวันอังคาร : เน้นจัดถังสังฆทานโดยใส่ของมีคมหรืออุปกรณ์ต่าง ๆ ที่ใช้ประโยชน์ได้ เช่น มีดโกน กรรไกรตัดเล็บร่ม เครื่องมือช่าง เป็นต้น

คนเกิดวันพุธ : ควรถวายสังฆทานอาหารแห้ง เช่น บะหมี่กึ่งสำเร็จรูป น้ำผลไม้กล่อง นมกล่อง อาหารกระป๋อง น้ำพริกของดอง กาแฟซอง อาหารที่เก็บไว้ได้นาน

คนเกิดวันพฤหัสบดี : ควรถวายสังฆทานยารักษาโรค เป็นยาสามัญประจำบ้าน เช่น ยาลดกรด ยาแก้แพ้ ยาแก้ไข้ ยาแก้ปวด ชุดทำแผล เป็นต้น

คนเกิดวันศุกร์ : ควรถวายสังฆทานเครื่องนุ่งห่ม เช่น ผ้าขนหนูสีสุภาพ ผ้าไตรจีวร เป็นต้น หรือเป็นพวกของใช้ เช่น สบู่ ยาสีฟัน เป็นต้น

คนเกิดวันเสาร์ : ควรถวายสังฆทานเครื่องมือทำความสะอาด เช่น น้ำยาล้างจาน ฟองน้ำ น้ำยาล้างห้องน้ำ ผงซักฟอก ไม้กวาด เป็นต้น

บทสวดถวายสังฆทาน

เมื่อกราบพระเสร็จแล้วจึงเข้าสู่ขั้นตอนต่อไปคือการอาราธนาศีลและรับศีล โดยหลังจากรับศีลจบให้ท่องนะโม 3 จบ แล้วท่องบทถวายสังฆทานดังต่อไปนี้
อิมานิ มะยัง ภันเต ภัตตานิ สะปะริวารานิ ภิกขุสังฆัสสะ
โอโณชะยามะ สาธุ โน ภันเต ภิกขุสังโฆ อิมานิ ภัตตานิ สะปะริวารานิ
ปะฏิคคัณหาตุ อัมหากัง ทีฆะรัตตัง หิตายะ สุขายะ ฯ
ข้าแต่พระภิกษุสงฆ์ผู้เจริญ
ข้าพเจ้าทั้งหลาย ขอน้อมถวาย ซึ่งภัตตาหาร พร้อมกับบริวาร ทั้งหลายเหล่านี้ แด่พระภิกษุสงฆ์
ขอพระภิกษุสงฆ์ จงรับภัตตาหาร พร้อมกับบริวารทั้งหลายเหล่านี้ของข้าพเจ้าทั้งหลาย
เพื่อประโยชน์ เพื่อความสุข แก่ข้าพเจ้าทั้งหลาย
ตลอดกาลนานเทอญฯ
หลังจากพระท่านนำท่องบทสวดถวายสังฆทานเสร็จแล้ว ประเคนสังฆทานให้พระสงฆ์ต่อไป

อานิสงค์การถวายสังฆทาน

สังฆทานเป็นรูปแบบหนึ่งของการทำบุญให้ทาน เป็นการทำบุญในรูปแบบที่ได้รับความนิยมอย่างมากตามความเชื่อ ความศรัทธาของชาวพุทธ ประโยชน์ของการทำสังฆทาน จึงมีผลด้านจิตใจ เป็นการลดความเห็นแก่ตัว การไม่ยึดติดในวัตถุสิ่งของและลดความคับแคบในจิตใจให้น้อยลง และสิ่งที่เราบริจาค ให้ทานแก่ผู้อื่นนั้น ก็ยังสามารถทำให้เกิดประโยชน์ต่อผู้รับได้ และการทำสังฆทานต่อพระภิกษุสงฆ์รูปใดก็ได้ แด่พระภิกษุสงฆ์ผู้ที่มีศีลบริสุทธิ์ ย่อมเกิดประโยชน์และได้รับบุญมาก และเราสามารถถวายสังฆทานอุทิศส่วนบุญ ถวายสังฆทานให้ผู้ล่วงลับไปแล้วก็ได้เช่นกัน เพียงตั้งจิตอธิษฐานถึงบุคคลนั้น ๆ ที่ล่วงลับไปแล้วในขณะที่เราประเคนสิ่งของให้พระภิกษุสงฆ์ หรือแม้กระทั่งตอนเรากรวดน้ำก็ให้นึกถึง พูดชื่อนามสกุลผู้ที่เราจะอุทิศบุญไปให้เพียงเท่านี้เองก็ส่งผลบุญไปถึงบุคคลที่เราอธิษฐานจิตถึงแล้ว